تاریخچه صنعت لوازم خانگی ایران
صنعت لوازم خانگی ایران پر از فراز و نشیب های خواندنی است. خاطرات تلخ و شیرینی که باعث شد امروز نامی از این صنعت پر آوازه در ایران بماند.
تاریخچه صنعت لوازم خانگی ایران نشان می دهد که این صنعت بزرگ در ایران از کجا به کجا رسید. همانطور که در ویدیو هم خواهید دید سوء مدیریت ها باعث شده تا این صنعت به جایگاه واقعی خود دست پیدا نکند. صنعتی که می توانست به ایدئولوژی اقتصاد بدون نفت کمک شایانی کند و اقتصاد ایران را دچار تحولات بزرگی نماید.
با آغاز سال 1400، صنعت لوازم خانگی در ایران 84 ساله شد. حالا اگر بخواهیم به سبک کشورهای پیشرفته به این پیرمرد 84 ساله نگاه کنیم، باید به عنوان یک کوهنورد کهنه کار بر روی اورست، بلندترین قله ی جهان ایستاده باشیم.
صنعت لوازم خانگی در ایران، ریشه در سال 1288 دارد. زمانی که مرد “ایمان و عمل” متولد شد.
کارخانه ارج در سال 1316 توسط خلیل ارجمند، استاد دانشکده فنی دانشگاه تهران بنا نهاده شد. در ابتدا این کارخانه یک کارگاه کوچک بود اما 34 سال بعد کارخانه ارج به اولین کارخانه تولید لوازم خانگی در ایران مبدل شد که به کمک 2300 پرسنل خود اقدام به تولید یخچال ، بخاری ، ماشین لباسشویی و کولر کرد.
۷۰ سال صنعت لوازم خانگی در ایران
صنعت لوازم خانگی با قدمتی حدود ۷۰ سال با ساخت سماور که آن هم روسی بود، در ایران متولد شد و به تدریج در طی این سال ها مسیر تحول و تکامل خود را طی کرده است.
چنانکه ۳۸ سال پیش شورای سازندگان وسایل گازسوز در ایران تشکیل شد و با رشد این صنعت، این شورا بعد از ۸ سال تبدیل به شورای صنایع گاز و لوازم خانگی شد و پس از گذشت ۱۵ سال و با توسعه و پیشرفت بیش از پیش صنعت لوازم خانگی ، شورای
مذکور به انجمن صنایع لوازم خانگی ایران تبدیل شد.
ناگفته نماند: در سال ۱۳۶۲ صنایع لوازم خانگی ایران بیشتر به محصولاتی با انرژی گاز مایع محدود می‌شد.
اما با جایگزینی گاز طبیعی، دامنه فعالیت تولیدکنندگان لوازم خانگی هم بیشتر شد و به شکوفایی امروز رسید.
به طوری که در طی این سال‌ها، هم در بحث قطعه سازی و هم در بخش صنایع انرژی‌بر و هم در بحث ظروف، تولیدکنندگان ایرانی به پیشرفت‌های کمی و کیفی خوبی رسیده‌اند ؛ چنانکه زمانی که امروز صحبت از یخچال می‌شود، صنایع داخلی ما پیشرفته‌ترین
و به‌روزترین یخچال‌ها را تولید می‌کند.
به جرات می توان گفت پس از نفت، صنعت لوازم خانگی می‌تواند به بزرگترین صنعت سودآور کشور تبدیل شود چنانکه بر طبق آمار و ارقام موجود، این صنعت در جایگاه سوم بعد از صنعت خودرو قرار دارد.
با این وجود کالبدشکافی این صنعت حاوی سیگنال‌‌های مهمی است که می‌تواند مبنایی برای سازماندهی کلی سیاست‌‌های دولت در امر تولید قرار گیرد.
به طوری که آسیب‌های وارده به این صنعت آن‌چنان بدیهی و آشکار است که حتی ساده‌ترین افراد نیز به راحتی می‌توانند آن را شناسایی کنند و جای تعجب دارد که چرا اراده‌ای موثر در جهت رفع آن دیده نمی‌شود؟
در این زمینه فعالان صنعت لوازم خانگی ایران معتقدند به رغم تلاش‌های تولیدکنندگان برای رونق تولید در این صنعت همچنان با مشکلات عدیده ای همچون عرضه مواد خام در بورس کالا ، نوسانات ارزی و ارایه تسهیلات با نرخ سود بالا ، نوسان قیمت مواد
خام، ورود کالای قاچاق به کشور و عدم همراهی صدا و سیما با برنامه رونق تولید و حمایت از تولیدکنندگان روبرو هستند که مانع از رونق بیشتر تولید داخلی در این صنعت شده‌است.
به همین مناسبت ایرنا در میزگردی با حضور دکتر حبیب الله انصاری دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران، مهندس حسین اسحاقی قائم مقام شرکت پاکشوما و دکتر رضا الماسی قائم مقام شرکت سامیار صنعت زاگرس، موانع رونق تولید در صنعت لوازم
خانگی ایران را مورد بحث و بررسی قرار داد که ماحصل آن را در ذیل می خوانید:
***
دکتر حبیب الله انصاری دبیر کل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران در ابتدا پیرامون صنعت لوازم خانگی و اینکه این صنعت چه بخش‌هایی را در بر می‌گیرد و چند سال از عمر آن می‌گذرد؟،
می گوید: صنعت لوازم خانگی با سابقه و قدمتی حدود ۷۰سال با ساخت سماور که خود آن هم روسی بود، در ایران متولد شد و در مسیر تحول راه خود را ادامه داد.
دامنه فعالیت این صنعت بسیار متنوع و گسترده است. این صنعت به سه بخش کلی تقسیم می‌شود.
بخش اول شامل محصولات انرژی‌بر می‌شود. تمامی محصولاتی که با گاز، برق یا مانند آن کار می‌کنند، جزو این دسته محسوب می‌گردند.
لوازم پخت و پز، لوازم گرمایشی، سرمایشی، لوازم صوتی و تصویری، چرخ خیاطی، لوازم خُرد آشپزخانه و مانند آن به همین دسته تعلق دارند.
بخش دوم دسته محصولات غیر انرژی‌بر است و تمام ظروف آشپزخانه جزو این دسته محسوب می‌شود.
بخش سوم این صنعت هم بخش قطعه‌سازی است و قطعه‌سازان، قطعات لازم را برای تولیدکنندگان محصول نهایی تولید می‌کنند.
این صنعت با این طیف گسترده، صنعتی است که از مواد اولیه اساسی بالادستی همچون آلومینیوم، مس، مواد پتروشیمی، فولاد و مانند آن استفاده کرده و محصولاتی را تولید می‌کند که جزو لوازم لاینفک زندگی مردم محسوب می‌شوند.
ممکن است در منزلی موکت نباشد، اما نمی‌تواند لوازم خانگی وجود نداشته باشد.
با توجه به این دو ویژگی، این صنعت در تمام دنیا جزو ۱۱رشته شتاب‌دهنده توسعه اقتصادی است و اگر این صنعت شکوفا شود، اقتصاد یک کشور شکوفا خواهد شد.
وی می افزاید : محصول ایرانی تولید شده در بخش ظروف چینی (با اینکه کشور چین پایه گذار این صنعت است) از نظر کیفیت از کشور چین هم جلوتر است. در مورد قطعه‌سازی هم وضعیت به همین گونه است.
زمانی ما سرشعله‌های اجاق گاز را از ایتالیا وارد می‌کردیم.
اما امروز به جایی رسیده‌ایم که تمام اجزای اجاق گاز را در داخل تولید می‌کنیم. قطعه‌سازی ما هم به رشد کیفی و کمی رسیده است.
دکتر انصاری اضافه می کند : قطعه‌سازان ما قادرند به جز کمپرسور یخچال تمامی قطعات این صنعت را تولید کنند.
در مورد علت عدم تولید کمپرسور یخچال هم باید گفت که دو کارخانه در گذشته در شیراز و کرج این محصول را تولید می‌کردند، اما دولتی بودند و به دلیل ساختار دولتی، این کارخانه‌ها به سراغ تحول و ارتقای کیفیت نرفتند.
به همین جهت تولیدکنندگان یخچال هم نمی‌توانستند از این قطعه تولید شده در داخل استفاده کنند. در نتیجه این دو کارخانه تعطیل شدند.
امروزه در کشور ما حدود ۲میلیون یخچال و یخچال فریزر تولید می‌شود. کمپرسور از نظر فناوری ویژگی دارد که اگر یک تولیدکننده بخواهد بر روی تولید آن سرمایه‌گذاری کند، حداقل باید ۶میلیون قطعه از آن تولید کند تا این تولید برایش مقرون به صرفه شود.
با توجه به تولید سالانه ۲میلیون دستگاه یخچال و یخچال فریزر، باید برای یک تولیدکننده، امکان صادرات ۴میلیون قطعه کمپرسور وجود داشته باشد.
تا زمانی که زمینه برای صادرات فراهم نشود، هیچ سرمایه‌گذاری حاضر به سرمایه‌گذاری در این بخش نیست.
اما بقیه قطعات این صنعت در ایران تولید می‌شود. ما در نمایشگاه بین‌المللی نوزدهم لوازم خانگی یک سالن کامل را به قطعه سازان اختصاص دادیم که نشان دهنده پیشرفت تولیدکنندگان ایرانی در بخش قطعه‌سازی بود و ما امیدواریم روزی به این نقطه برسیم که کمپرسور یخچال هم تولید کنیم. البته از نظر فناورانه برای تولید این قطعه مسئله‌ای نداریم و فقط بحث صادرات مطرح است.
دکتر الماسی قائم مقام شرکت سامیار صنعت زاگرس در خصوص مهمترین موانع قطعه‌سازان می گوید: در مورد تولید قطعه چند مسئله و مشکل وجود دارد.
مسئله اصلی آن است که قطعه تولیدی باید کیفیت لازم را داشته باشد.
امروز اکثر قطعات در ایران تولید می‌شود.
بزرگترین مشکل ما این است که بتوانیم نظر تولیدکنندگان را از نظر کیفی جلب کنیم و به آن‌ها نشان دهیم که قطعه تولید داخل کیفیت لازم را دارا است. در کارخانه‌ای که قطعه می‌سازد مابین ۱۲۰ تا ۴۰۰ کارگر مشغول به کار هستند.
صاحب صنعت مذکور باید سرمایه عظیمی را برای تولید محصول به کار بگیرد. اما یک وارد کننده می‌تواند با داشتن تنها یک دفتر کار ساده، همان قطعه را با کیفیت پایین‌تر از کشور چین وارد کرده و از نظر قیمتی با تولیدکننده داخلی رقابت کند.
در این صورت شما به عنوان یک تولید کننده داخلی ناچارید هم کیفیت خود را بالا نگاه دارید و هم بهای تمام شده را کمتر محاسبه کنید.
پایان
خانه تک با حمایت از کالای تولید داخل و همچنین فروش محصولات دارای شناسه کالا سعی در کمک به رونق اقتصادی و رشد صنایع لوازم خانگی کشور دارد .
لطفا نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید . اینستاگرام : Khanetakk@
کلمات کلیدی: تاریخچه لوازم خانگی , تاریخچه لوازم خانگی ایران , کالای ایرانی , تولید کنندگان ایرانی , یخچال و فریزر ایرانی , صنایع لوازم خانگی ایران , انجمن صنایع لوازم خانگی ایران , لوازم خانگی در ایران
تعداد بازدید: 592
تاریخ انتشار: 6 اردیبهشت 1400
